Zasady korzystania z autostrad w Szwajcarii

Korzystanie z autostrad w Szwajcarii różni się od systemów stosowanych w wielu innych krajach Europy. Szwajcaria nie pobiera opłat za przejazd na bramkach, ale wprowadziła system winiet, który umożliwia korzystanie z sieci autostrad i dróg szybkiego ruchu. Oto szczegółowe zasady i informacje dotyczące korzystania z autostrad w Szwajcarii:

1. System winiet (vignette)

Aby legalnie korzystać z autostrad (oznaczonych symbolem „A” na zielonym tle) oraz niektórych dróg szybkiego ruchu, każdy pojazd musi posiadać ważną winietę. W 2023 roku wprowadzono nową opcję: e-winieta (winieta elektroniczna), która działa obok tradycyjnej wersji naklejanej na szybę.

Rodzaje winiet:

• Winieta roczna:
  Jest ważna przez 14 miesięcy – od 1 grudnia roku poprzedzającego do 31 stycznia roku następnego. Kosztuje około 40 CHF (franków szwajcarskich).
• E-winieta:
  Wprowadzona jako alternatywa dla winiety naklejanej. Jest przypisana do numeru rejestracyjnego pojazdu i dostępna online.

Gdzie kupić winietę?

• Na stacjach benzynowych, w urzędach pocztowych, na przejściach granicznych i w punktach celnych.
• E-winietę można kupić na stronie internetowej Federalnego Urzędu Celnego i Bezpieczeństwa Granic (BAZG).

2. Jak korzystać z winiety?

• Tradycyjna winieta:
  Należy ją nakleić na wewnętrznej stronie przedniej szyby pojazdu – najlepiej w prawym dolnym rogu lub na środku pod lusterkiem wstecznym.
• E-winieta:
  Nie wymaga naklejania. Po zakupie online jest automatycznie przypisana do numeru rejestracyjnego i od razu ważna. Kamery na autostradach kontrolują tablice rejestracyjne, aby zweryfikować posiadanie ważnej winiety.

3. Kary za brak winiety

Jazda po autostradzie bez ważnej winiety jest nielegalna i może skutkować wysoką grzywną. Kary wynoszą około 200 CHF, a dodatkowo trzeba będzie zakupić winietę na miejscu. Policja i służby celne przeprowadzają regularne kontrole, zwłaszcza na przejściach granicznych i głównych arteriach.

4. Dodatkowe opłaty

Chociaż większość autostrad jest objęta systemem winiet, istnieją niektóre tunele i odcinki dróg, które wymagają dodatkowych opłat:

• Tunel Świętego Gotarda (Gotthard Tunnel):
  Nie wymaga dodatkowej opłaty poza winietą, ale w sezonie turystycznym można napotkać korki i ograniczenia czasowe.
• Tunel Munt la Schera:
  Łączy Szwajcarię z włoską Doliną Livigno – opłata za przejazd jest pobierana niezależnie od winiety.
• Tunel Grand Saint-Bernard:
  Łączy Szwajcarię z Włochami – wymaga dodatkowej opłaty.

5. Przepisy ruchu drogowego na autostradach

• Ograniczenia prędkości:
  Standardowe ograniczenie prędkości na autostradach wynosi 120 km/h, chyba że znaki wskazują inaczej. Na drogach szybkiego ruchu poza miastem jest to zazwyczaj 100 km/h.
• Pas awaryjny:
  Nie wolno korzystać z pasa awaryjnego do wyprzedzania. Jest przeznaczony wyłącznie dla służb ratunkowych lub w przypadku awarii.
• Korytarz życia:
  W razie korka kierowcy są zobowiązani do utworzenia „korytarza życia” dla służb ratunkowych – na autostradach z dwoma pasami ruchu należy zjechać na boki, tworząc wolną przestrzeń na środku.
• Jazda w tunelach:
  Prędkość w tunelach jest ściśle monitorowana. Utrzymanie odpowiedniej odległości (minimum 150 metrów) od innych pojazdów jest obowiązkowe.

6. Kamery i kontrole prędkości

Na szwajcarskich autostradach działa zaawansowany system kamer, który monitoruje nie tylko prędkość, ale również przestrzeganie przepisów, takich jak korzystanie z winiety. Mandaty za przekroczenie prędkości są bardzo wysokie, a egzekwowanie przepisów rygorystyczne.

7. Korzystanie z autostrad przez motocyklistów i przyczepy

• Motocykliści również muszą posiadać winietę.
• W przypadku przyczep i kamperów obowiązuje jedna winieta dla pojazdu i jedna dla przyczepy.

Podsumowanie

Korzystanie z autostrad w Szwajcarii wymaga posiadania ważnej winiety, a od niedawna można korzystać także z nowoczesnej e-winiety. System ten jest prosty, ale konsekwencje braku winiety mogą być kosztowne. Warto pamiętać o restrykcyjnych przepisach dotyczących prędkości oraz dodatkowych opłatach za niektóre tunele. Szwajcarskie autostrady są dobrze utrzymane i bezpieczne, ale wymagają od kierowców odpowiedzialności i przestrzegania lokalnych zasad.