Polacy, jako obywatele Unii Europejskiej, mają prawo do pracy w Szwajcarii dzięki umowie o swobodnym przepływie osób między UE a Szwajcarią. Jednak aby legalnie podjąć pracę, muszą spełnić określone wymagania i dostarczyć odpowiednie dokumenty. Oto szczegółowy przewodnik:
1. Dokumenty wymagane od Polaków do legalnej pracy
1.1. Umowa o pracę
- Podstawowy dokument wymagany do uzyskania pozwolenia na pobyt i pracę.
- Powinna zawierać informacje o:
- Pracodawcy.
- Wynagrodzeniu.
- Godzinach pracy.
- Czasie trwania umowy.
1.2. Dokument tożsamości
- Ważny dowód osobisty lub paszport.
1.3. Wniosek o pozwolenie na pobyt i pracę
- Pozwolenie na pobyt (Aufenthaltsbewilligung): Obywatele UE/EFTA muszą zarejestrować się w urzędzie ds. migracji w kantonie, w którym będą mieszkać i pracować.
- Rodzaje pozwoleń:
- Pozwolenie L (krótkoterminowe): Dla umów na okres do 1 roku.
- Pozwolenie B (długoterminowe): Dla umów powyżej 1 roku lub na czas nieokreślony.
- Pozwolenie G (graniczne): Dla osób mieszkających w Polsce lub innym kraju sąsiednim i codziennie dojeżdżających do pracy w Szwajcarii.
- Wniosek składa się w urzędzie gminy (Gemeinde) w ciągu 14 dni od przyjazdu.
1.4. Potwierdzenie miejsca zamieszkania
- Umowa najmu lub inny dokument potwierdzający adres zamieszkania w Szwajcarii.
1.5. Ubezpieczenie zdrowotne
- Każdy mieszkaniec Szwajcarii musi wykupić obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne (Krankenkasse/Assurance Maladie) w ciągu 3 miesięcy od rozpoczęcia pobytu.
- Możesz również przedstawić tymczasowe ubezpieczenie z Polski na pierwsze 3 miesiące (np. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego – EKUZ), ale potem konieczne jest szwajcarskie ubezpieczenie.
1.6. Numer ubezpieczenia społecznego (AVS/AHV)
- Pracodawca zgłasza pracownika do systemu ubezpieczeń społecznych i wystawia numer AVS/AHV. Ten numer jest wymagany do rozliczeń podatkowych i emerytalnych.
2. Proces rejestracji
Krok 1: Znalezienie pracy
- Przed przyjazdem warto podpisać umowę z pracodawcą w Szwajcarii.
Krok 2: Rejestracja w lokalnym urzędzie
- Zgłoś się do urzędu gminy (Gemeindehaus/Office communal) w ciągu 14 dni od przyjazdu i przedstaw:
- Umowę o pracę.
- Dowód osobisty lub paszport.
- Potwierdzenie miejsca zamieszkania.
Krok 3: Ubezpieczenie zdrowotne
- Wykup obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w Szwajcarii w ciągu 3 miesięcy.
Krok 4: Podpisanie dokumentów pracowniczych
- Twój pracodawca zajmie się formalnościami związanymi z ubezpieczeniem społecznym, emerytalnym i podatkowym.
3. Koszty związane z dokumentami
- Rejestracja pobytu: 65–150 CHF, w zależności od kantonu.
- Ubezpieczenie zdrowotne: Średnio 300–500 CHF miesięcznie.
- Inne opłaty administracyjne mogą być naliczane w zależności od lokalnych przepisów.
4. Podsumowanie: wymagane dokumenty
- Umowa o pracę.
- Ważny dowód osobisty lub paszport.
- Wniosek o pozwolenie na pobyt i pracę (L, B, G – w zależności od sytuacji).
- Potwierdzenie miejsca zamieszkania w Szwajcarii.
- Ubezpieczenie zdrowotne (szwajcarskie lub tymczasowo EKUZ).
- Numer AVS/AHV (zorganizowany przez pracodawcę).
Dzięki uproszczonym zasadom dla obywateli UE/EFTA proces rejestracji i podejmowania pracy w Szwajcarii jest stosunkowo prosty, pod warunkiem że masz wszystkie wymagane dokumenty.